Xóa phòng học tạm – Bài toán khó giải ở Mường Nhé

Điện Biên TV - Trong năm học 2013 - 2014, toàn huyện Mường Nhé có hơn 1.270 phòng học, trong đó còn gần 500 phòng học kiên cố, hơn 260 phòng bán kiên cố và trên 500 phòng tạm, chiếm hơn 40%. Việc phải học tập và giảng dạy ở những phòng học tạm đã làm ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng giáo dục, tuy nhiên, việc xóa các phòng học tạm là một bài toán khó đối với các cấp, các ngành của huyện Mường Nhé.

Những phòng học tạm

Sau khi vượt qua con suối, chúng tôi đến được lớp học điểm bản Ngã Ba thuộc Trường Tiểu học xã Mường Toong, huyện Mường Nhé. Được đánh giá là điểm bản thuận lợi nhưng hiện điểm bản Ngã Ba mới chỉ có duy nhất một lớp học được xây dựng kiên cố, số còn lại là những phòng học bán kiến cố và phòng tạm. Nhìn những lớp học tạm bợ mới thấy được những khó khăn, vất vả mà thầy, trò nới đây đã và đang phải trải qua. Theo những giáo viên ở đây cho biết: Hiện điểm bản có 5 lớp từ lớp 1 đến lớp 5, tuy nhiên, chỉ có 3 lớp các em học sinh được học tập tại những ngôi nhà chắc chắn còn lại hai lớp phải học trong các phòng học tạm. Do vậy, các thầy cô giáo đã bố trí cho các em học sinh lớp từ lớp 1 đến lớp 3 học tại phòng kiên cố, còn lớp học tạm bố trí học sinh lớp 4, lớp 5. Việc phải học ở những lớp học tạm khiến thầy và trò nơi đây gặp rất nhiều khó khăn, vất vả, bởi lớp học tạm chỉ có thể che được nắng còn ngày mưa gió thì không thể. Thế nên vào những ngày nắng, khô ráo thì việc học tập diễn ra bình thường, còn những ngày mưa gió hầu như không thể học tập được.
    
Năm học này, Trường Tiểu học xã Mường Toong có hơn 40 lớp với trên 700 em học sinh. Cô giáo Lê Thị Hồng, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Mặc dù trong những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đầu tư xây dựng các phòng học kiên cố, song số phòng học hiện có chỉ chiếm 1/3, còn lại chủ yếu là phòng học tạm hoặc bán kiên cố. Số phòng được xây dựng kiên cố chủ yếu là ở trung tâm và những điểm bản thuận lợi về đường giao thông, còn hầu hết các lớp học điểm bản là phòng học tạm.

Cũng như nhiều địa phương khác trong tỉnh, trong những năm qua, huyện Mường Nhé đã được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và trang thiết bị, đồ dùng dạy học. Tuy nhiên, là huyện biên giới còn nhiều khó khăn, địa bàn rộng, địa hình phức tạp, dân cư sống phân tán, mỗi trường lại có nhiều lớp học điểm bản, suất đầu tư cho xây dựng một lớp học cao... nên đến nay huyện Mường Nhé mới chỉ giải quyết được tình trạng trường tạm, tỷ lệ các lớp học điểm bản được xây dựng kiên cố hóa thấp, chủ yếu là phòng lớp tạm và bán kiên cố. Với điều kiện là huyện nghèo nhất cả nước, việc xóa các lớp học tạm là rất khó đối với huyện Mường Nhé.

Phải dạy và học trong những lớp học tạm đã phần nào làm ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục của nhiều đơn vị trường trên địa bàn huyện Mường Nhé.

Phòng học  “3 cứng" - giải pháp xóa phòng học tạm
    
Trước thực trạng phòng học tạm và tranh tre chiếm tỷ lệ cao, làm ảnh hưởng đến việc dạy, học và chất lượng giáo dục, huyện Mường Nhé cũng đề ra nhiều giải pháp để xóa các phòng học tạm. Để từng bước xóa bỏ dần những phòng học tạm, phòng học tranh tre, nứa lá huyện đã có cách làm phù hợp với điều kiện kinh tế và sức lực của người dân. Năm học này, huyện Mường Nhé đã triển khai xây dựng phòng học theo tiêu chuẩn "3 cứng": nền cứng, mái cứng và khung cứng với phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm, trong đó, nhà nước sẽ hỗ trợ xi măng, tôn lợp, người dân đóng góp nguyên vật liệu và ngày công. Cách làm này đã được các cấp chính quyền, người dân đồng tình ủng hộ và đang triển khai ở các đơn vị trường.
        
Đã từ nhiều ngày nay, anh Chứ A Tủa, người dân bản Huổi Đeng và nhiều người dân khác ở xã Mường Toong, tình nguyện đóng góp nguyên vật liệu, ngày công tham gia dựng nhà nội trú và lớp học cho trường tiểu học xã. Đến thời điểm này, xã Mường Toong đã cơ bản hoàn thành các phòng học, nhà nội trú theo tiêu chuẩn “3 cứng” để tạo điều kiện cho con em trong xã học tập, ăn ở, sinh hoạt được tốt hơn. Anh Tủa cho biết: "Sau khi được chính quyền xã, các thầy cô giáo đến gia đình vận động, chúng tôi đóng góp ngày công và vật liệu để làm nhà lớp học cho các cháu, để các cháu có điều kiện học tập tốt hơn. Gia đình tôi có 2 cháu đang học, năm trước các cháu học ở bản, lớp học là nhà tạm nên vất vả lắm. Lớp học chỉ che được nắng còn mưa, gió rét thì các cháu và cô giáo phải nghỉ học. Nay 2 cháu của gia đình được về trung tâm học tập ở lớp học chắc chắn hơn thì tốt hơn trước rất nhiều, gia đình tôi cũng yên tâm để các cháu học tập tại đây".

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, năm học này Trường Tiểu học Mường Toong xây dựng thêm 3 phòng học và 12 phòng ở nội trú theo tiêu chuẩn “3 cứng”. Để làm được số phòng học và nhà bán trú trên cho các cháu, chính quyền xã Mường Toong đã huy động người dân trên địa bàn tham giam đóng góp gần 50m3 gỗ, tre, hơn 100m3 cát và hơn 200 ngày công lao động, tổng trị giá gần 500 triệu đồng.

Là trường trung tâm huyện Mường Nhé, năm học 2013 – 2014, Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Trung học cơ sở Mường Nhé cần 20 phòng học. Tuy nhiên, hiện nhà trường mới chỉ có 13 phòng học kiên cố, để đáp ứng đủ số phòng học và nhà ở nội trú nhà trường đã phải xây dựng thêm 7 phòng học và 20 phòng nội trú theo chương trình "3 cứng". Để hoàn thiện số phòng trên, trước khi bước vào năm học mới, ngay từ đầu tháng 8, Ban giám hiệu nhà trường đã cùng với chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động người dân trên địa bàn hiểu được ý nghĩa của việc xây dựng các phòng học và phòng ở nội trú cho con em. Từ đó người dân tình nguyện tham gia đóng góp nguyên vật liệu và ngày công, chính quyền xã cũng đã huy động các doanh nghiệp đứng trên địa bàn tham gia giúp đỡ nhà trường. Đến nay, nhà trường đã cơ bản hoàn thành việc xây dựng phòng học và nhà nội trú theo tiêu chuẩn “3 cứng”.

Nhà lớp học được xây dựng theo tiêu chí "3 cứng" được xem là một giải pháp giúp Mường Nhé xóa phòng học tạm. Tuy nhiên, về lâu về dài thì đây chưa phải là một giải pháp hữu hiệu, bởi tuổi thọ của các phòng học chỉ kéo dài từ 3 - 5 năm.

Trong năm học này, huyện Mường Nhé dự kiến sẽ xây dựng hơn 130 phòng học và hơn 160 phòng nội trú theo tiêu chí “3 cứng”. Để có thể hoàn thành số phòng học và nhà ở nội trú trên, đáp ứng nhu cầu học tập và sinh hoạt của các em học sinh, ngay từ đầu tháng 4, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mường Nhé đã tham mưu cho UBND huyện về triển khai chương trình xây dựng nhà theo tiêu chuẩn "3cứng"; chỉ đạo các trường phối hợp cùng chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động người dân hiểu được ý nghĩa của việc xây dựng phòng học và nhà ở nội trú cho các cháu học sinh. Đến thời điểm này, các đơn vị trường học trên địa bàn huyện Mường Nhé đang tiến hành dựng nhà, nhiều trường đã kịp hoàn thành để đưa vào sử dụng ngay từ đầu năm học mới. Theo ông Trần Ngọc Kiên, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mường Nhé: Đến ngày 15/9, tất cả các trường trên địa bàn huyện sẽ hoàn thành việc xây dựng nhà theo tiêu chí “3 cứng”, giúp ngành giáo dục của huyện thay thế dần những phòng học tạm, tranh tre, nứa lá và tạo điều kiện để các em học sinh học tập trong một môi trường an toàn hơn, đồng thời từng bước nâng cao chất lượng giáo dục trên địa bàn.

Chưa là giải pháp hữu hiệu    

Với mục đích thay thế và giảm bớt những phòng học tạm, tạo môi trường học tập tốt hơn cho các em học sinh, thầy cô giáo, tuy nhiên, xây dựng phòng học và nhà nội trú theo tiêu chí “3 cứng” chưa thật sự là một giải pháp mang tính lâu dài. Trên thực tế, những phòng trên chỉ được dựng lên bằng những nguyên vật liệu như: gỗ, tre nên thời gian sử dụng ngắn, tuổi thọ của các phòng học chỉ kéo dài từ 3 - 5 năm. Mặt khác, các phòng học chỉ được xây dựng để che nắng, che mưa mà không theo tiêu chuẩn điều kiện ánh sáng, không gian hay phải ấm áp về mùa đông, thoáng mát về mùa hè, giúp học sinh có thể học tập tốt trong các môi trường thời tiết khác nhau. Chính vì vậy, phòng học “3 cứng” vẫn là những phòng học tạm và chưa phải là một giải pháp hữu hiệu. Từ điều kiện thực tế của một huyện nghèo thì việc giải bài toán về xóa những phòng học tạm làm bằng tranh tre, nứa lá vẫn là vấn đề khó với huyện Mường Nhé.

 

Duy Linh