Giữ màu xanh cho rừng

ĐBP - Được ví như “lá phổi xanh” điều hòa khí hậu, rừng còn bảo vệ đất, nguồn nước, là nơi lưu giữ đa dạng sinh học. Rừng gắn liền với sinh kế của người dân, đặc biệt là đồng bào các dân tộc sống ven rừng, dựa vào rừng để tồn tại và phát triển. Chính bởi tầm quan trọng ấy, những năm qua, công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng luôn được cấp ủy, chính quyền, ngành chức năng, người dân đặc biệt quan tâm.

Bản Púng Bon, xã Pa Thơm là một trong những cộng đồng điển hình. Được giao quản lý hơn 1.200ha rừng, bản đã thành lập tổ bảo vệ rừng gồm 7 thành viên, thường xuyên tuần tra 1 - 2 lần mỗi tuần, nhất là vào mùa khô khi nguy cơ cháy rừng cao. Cùng với đó, công tác tuyên truyền, vận động được thực hiện thường xuyên, giúp người dân nâng cao ý thức, coi rừng như tài sản chung của cộng đồng. Nhờ vậy, những cánh rừng xanh phủ kín núi đồi không chỉ bảo đảm nguồn nước cho sinh hoạt, sản xuất mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế dưới tán rừng.

Bộ đội Biên phòng tỉnh tuyên truyền, vận động người dân bảo vệ rừng.

Ông Lò Văn Liên, Bí thư Chi bộ bản Púng Bon phấn khởi: Trước đây, bà con chưa ý thức rõ việc giữ rừng, thi thoảng vẫn còn tình trạng chặt cây làm nương rẫy, khai thác củi, lâm sản. Nhưng từ khi được tuyên truyền và hưởng lợi từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, nhận thức của mọi người đã thay đổi. Giờ đây, mỗi hộ đều coi rừng như tài sản chung, tích cực tham gia tuần tra, bảo vệ.

Là một trong những địa phương có diện tích rừng lớn ở khu vực Tây Bắc với hơn 592.000ha đất quy hoạch lâm nghiệp, chiếm 62% diện tích tự nhiên toàn tỉnh, những năm gần đây, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, sự vào cuộc của lực lượng kiểm lâm, chính quyền cơ sở cùng sự tham gia của người dân, công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng đã đạt nhiều kết quả tích cực.

Theo đánh giá của Chi cục Kiểm lâm tỉnh, năm 2024, các vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp giảm 4,49% so với năm 2023; trong đó, diện tích rừng bị cháy và thiệt hại được hạn chế ở mức thấp nhất. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được đẩy mạnh với hơn 51.000 lượt người tham gia; hơn 42.000 lượt hộ dân ký cam kết bảo vệ rừng. Nhiều chương trình phát triển rừng, trồng cây phân tán, khoanh nuôi tái sinh rừng được triển khai vượt chỉ tiêu kế hoạch, góp phần gia tăng diện tích rừng tự nhiên. Đặc biệt, từ năm 2025 đến nay, những kết quả tích cực vẫn tiếp tục duy trì. 6 tháng đầu năm, toàn tỉnh chỉ xảy ra 2 vụ cháy rừng, giảm 90,9% so với cùng kỳ 2024; diện tích rừng bị cháy 0,72ha, giảm 95,9%.

Đại diện bản Pa Thơm và bản Na Luông (Lào) ký kết giao ước thi đua tham gia phòng cháy, chữa cháy rừng.

Ông Hà Lương Hồng, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết, có được kết quả trên là nhờ các biện pháp nghiệp vụ được triển khai đồng bộ, cùng với sự phối hợp linh hoạt giữa các cấp, các ngành. Riêng từ đầu năm đến nay, lực lượng kiểm lâm và các địa phương đã tổ chức hơn 4.000 lượt tuần tra, kiểm tra với gần 20.000 lượt người tham gia. Song song với đó, ngành cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ viễn thám trong giám sát, cảnh báo cháy rừng sớm; sử dụng thiết bị bay flycam để phát hiện vi phạm, cập nhật diễn biến rừng nhanh chóng, kịp thời.

Dù đã có những chuyển biến tích cực, song trong 6 tháng đầu năm, toàn tỉnh vẫn ghi nhận khoảng 300 vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước, tập trung chủ yếu tại các huyện Nậm Pồ, Mường Chà, Điện Biên Đông (cũ). Trước thực trạng trên, ngành Kiểm lâm tiếp tục triển khai nhiều giải pháp. Trong đó, chủ động tham mưu cho tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với công an, quân đội, biên phòng trong đấu tranh, xử lý các hành vi vi phạm. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ từ theo dõi vệ tinh, sử dụng Flycam đến cài đặt ứng dụng FRMS trên điện thoại cho 100% phường, xã có rừng để kịp thời phát hiện biến động.

Chi cục Kiểm lâm tỉnh tập huấn nghiệp vụ xử lý vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền gắn với nâng cao năng lực chuyên môn, ngành Kiểm lâm tỉnh thường xuyên phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, kiểm lâm địa bàn. Đơn cử, đầu tháng 8 vừa qua, đông đảo cán bộ kiểm lâm đã được Chi cục Kiểm lâm tỉnh tập huấn nghiệp vụ xử lý vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp.

Ông Hà Lương Hồng, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết, việc tổ chức các lớp tập huấn như vậy là hết sức cần thiết, nhất là trong bối cảnh công tác xử lý vi phạm hành chính bước vào giai đoạn mới với nhiều thay đổi quan trọng trong hệ thống pháp luật, cả chung và trong lĩnh vực lâm nghiệp. Điều này đòi hỏi đội ngũ công chức kiểm lâm phải không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật.

Theo ông Hồng, để các lớp tập huấn đạt hiệu quả thiết thực, Chi cục đã lồng ghép nhiều tình huống giả định nhằm đánh giá năng lực thực hành của học viên, qua đó nhận diện những hạn chế về kiến thức và kỹ năng trong quá trình xử lý vụ việc. Kết quả này cũng giúp Chi cục có cơ sở điều chỉnh, bổ sung nội dung tập huấn và đưa ra định hướng chỉ đạo phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả công tác tại các đơn vị trực thuộc trên địa bàn tỉnh.

Qua tập huấn giúp cán bộ kiểm lâm nâng cao trình độ, chuyên môn để thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng.

Rõ ràng, những nỗ lực thời gian qua của cả hệ thống chính trị đã mang lại nhiều kết quả tích cực, dù vậy, với đặc thù miền núi, nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế khiến công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng vẫn còn không ít thách thức. Để giữ màu xanh cho rừng, cùng quyết tâm của các cấp, sự vào cuộc của lực lượng chức năng, vai trò của nhân dân, cộng đồng dân cư là hết sức quan trọng. Khi người dân thực sự coi rừng là tài sản chung, gắn bó quyền lợi, trách nhiệm với rừng, họ sẽ trở thành lực lượng nòng cốt trong việc bảo vệ, phát triển rừng bền vững.

Quang Long